JAN ADAM MAKLAKIEWICZ, urodzony 24 listopada 1899 w Chojnacie k. Skierniewic, zmarły 7 lutego 1954 w Warszawie. Kompozytor, dyrygent, chórmistrz, organista, pedagog i publicysta muzyczny.

​

Wywodził się ze znanego rodu Maklakiewiczów, wśród których wielu zostało cenionymi artystami – kompozytorami byli bracia Franciszek Maklakiewicz-Izbicki i Tadeusz Wojciech (późniejszy rektor PWSM w Warszawie). Córka Tadeusza, Joanna Maklakiewicz jest znaną pianistką. Spokrewniony z nimi był znany aktor Zdzisław Maklakiewicz – bratanek Jana, Franciszka i Tadeusza. Jan Adam był trzecim z kolei dzieckiem Jana i Rozalii z domu Izbickiej Maklakiewiczów, którzy doczekali się dwanaściorga dzieci.

Pierwszych lekcji muzyki udzielał mu ojciec – Jan Maklakiewicz, który od 1905 r. pełnił funkcję organisty w parafii w Mszczonowie oraz prowadził tamże chór i strażacką orkiestrę dętą. W latach 1917–1918 Jan Adam był uczniem Gimnazjum Wojciecha Górskiego w Warszawie. Następnie, w okresie 1919-1922, był studentem Wyższej Szkoły Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie, w której uczył się gry skrzypcowej u Leopolda Binentala, harmonii u Michała Biernackiego i kontrapunktu u Felicjana Szopskiego. Studia kontynuował w latach 1921-1925 w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Warszawie, gdzie studiował kompozycję u Romana Statkowskiego. Równolegle studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego.

Warsztat kompozytorski doskonalił, jako stypendysta Rządu Francuskiego, w latach 1926-1927 pod kierunkiem Paula Dukasa w École Normale de Musique w Paryżu (był jednym z pierwszych Polaków studiujących w tym okresie w stolicy Francji). W Paryżu prowadził też chór mieszany przy ośrodku polonijnym oraz należał do Stowarzyszenia Młodych Muzyków Polaków, skupiających wówczas szereg polskich muzyków (głównie kompozytorów) przebywających w okresie międzywojennym w stolicy Francji.

Poza pracą twórczą Maklakiewicz był również aktywny jako dyrygent. W latach 1932-1935 prowadził chór przy kościele Św. Krzyża w Warszawie, w którym pełnił funkcję organisty. W tym czasie prowadził także inne warszawskie zespoły wokalne: chór „Znicz” przy Związku Zawodowym Pracowników Gazowni Miejskiej, chór i orkiestrę przy fabryce zbrojeniowej w Forcie Bema, chór młodzieży handlowej oraz chór „Lira” Akademickiego Koła Muzycznego przy Uniwersytecie Warszawskim. Po zakończeniu działań wojennych pełnił funkcję dyrektora Filharmonii Krakowskiej (1945-1947) i Warszawskiej (1947-1948). Do jego osiągnięć należała reaktywacja działalności tej drugiej instytucji i na nowo zorganizowanie chóru i orkiestry.

     Kompozytor był ponadto aktywnym pedagogiem. W latach 1927-1929 uczył przedmiotów teoretycznych w Konserwatorium Heleny Kijeńskiej-Dobkiewiczowej w Łodzi, gdzie również prowadził chór. Z kolei w latach 1928-1932 wykładał harmonię w Konserwatorium Warszawskim. W okresie okupacji niemieckiej grał na fortepianie w warszawskich kawiarniach: „Café Club”, a następnie w kawiarni aktora i reżysera Emila Chaberskiego „Znachor”. Do pracy pedagogicznej powrócił w 1941 r., ukrywając się od tego roku do końca wojny w Chojnacie i utrzymując się z udzielania lekcji harmonii i fortepianu. Po drugiej wojnie światowej pracował w Warszawie, zrazu ucząc w Państwowej Średniej Szkole Muzycznej harmonii (1948-1950), a od 1949 r. pracując w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej (obecnie Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina). Wykładał instrumentację i kontrapunkt, a także prowadził klasę kompozycji. Do jego absolwentów należą m.in.: Benedykt Konowalski, Miłosz Magin, Antoni Szaliński i Jerzy Tyszkowski. Zasiadał w Senacie, a w latach 1950-1951 był dziekanem Wydziału Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki.

Działalność artystyczna Jana Maklakiewicza obejmuje także szereg innych niż wskazane powyżej aktywności. W latach 1930-1937 pisał regularnie recenzje do „Kuriera Porannego”, a w 1934 r. założył czasopismo „Chór”. Był to miesięcznik o muzyce chóralnej oraz o działalności chórów i orkiestr amatorskich. W 1937 kompozytor rozpoczął współpracę z Polskim Radiem. Współpracował również z teatrami: w latach 1926-1939 z Teatrem Polskim w Warszawie, a po zakończeniu działań wojennych z Teatrem im. Juliusza Słowackiego i Teatrem Starym w Krakowie, a następnie z Teatrem Narodowym, Teatrem Kameralnym i Teatrem Syrena w Warszawie.

Od 1928 r. należał do Stowarzyszenia Kompozytorów Polskich (1932-1935 – sekretarz generalny, później wiceprezes). Również od 1928 r. należał do Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej (członek Zarządu, następnie skarbnik, sekretarz i wiceprezes), a od 1930 r. był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy i Krytyków Muzycznych (skarbnik). W latach powojennych wstąpił do Związku Kompozytorów Polskich, w którym w latach 1947-1951 był członkiem Zarządu. W 1947 r. przyznano mu nagrodę muzyczną miasta Krakowa, a w 1954 r. pośmiertnie Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski.

Jest patronem szkoły podstawowej w Mszczonowie. Obszerną monografię o Maklakiewiczu napisała Maria Wacholc. Książka miała dwa wydania (I – Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. F. Chopina, 2 – Wydawnictwo „Triangiel”).